Allah s.w.t. heeft de mens gezegend door boeken aan hen te openbaren en gezanten te zenden. Door middel van de profeten en de Heilige boeken vindt de mens zijn spirituele behoeften en daaruit leert men hoe om te gaan met morele dimensies. De goddelijke boodschap brengt mensen uit de duisternis naar het licht. Deze goddelijke leiding regelt de relatie van het individu met zijn Heer, met zichzelf en met zijn omgeving.
De basis van de islamitische religie
De goddelijke leiding die aan sayyidoena Mohammed v.z.m.h. geopenbaard is, is wat de religie wordt genoemd. Religie is een verzameling van religieuze teksten met betrekking tot geloofsleer, aanbidding en moraliteit. Al-Koran al-kariem legt de essentie van de islamitische geloofsleer uit. De Scheper is Eén, Hij is de eerste en de laatste, Hij is Almachtig, Alwetend, Alomvattend, niets is aan Hem gelijk en Hij is de Horende, de doorziende. In de Koran staat: «Zeg, Hij is Allah als enige. Allah de bestendige. Hij heeft niet verwekt en is niet verwerkt. En niet één is er aan Hem gelijkwaardig» 112. In een ander vers zegt de Almachtige: «Hij is de eerste en de laatste, de zichtbare en de verborgene en Hij is Alwetend» 57/3. De geloofsleer is de basis van de islamitische religie. Het verklaart aan de mens de aard van zijn bestaan, tekent voor hem de kenmerken van zijn relatie met de Almachtige Allah en met het universum en de omgeving om hem heen.
Al-Koran al-kariem stelt een grote waarheid vast over het bestaan van de mens. Allah s.w.t. schiep de mens om Hem te aanbidden en zijn bevel op aarde te vestigen. In de Koran zegt Allah: «Ik heb de mensen en Djinn slechts geschapen om Mij te aanbidden» 51/56. In een ander vers zegt de Almachtige Allah tot de engelen: «Ik ga op aarde een plaatsvervanger aanstellen» 2/30. Al-Koran al-kariem verklaart ook dat als de mens aan zijn natuurlijke aanleg wordt overgelaten, buiten externe invloeden en culturele factoren, hij uit zichzelf het doel van zijn bestaan zal ontdekken. Sayyidoena Mohammed v.z.m.h. zei: «Er is geen kind dat niet met fitrah (natuurlijke aanleg) wordt geboren, maar zijn ouders die hem tot een jood of tot een christen of tot iemand die het vuur vereren maken.» Bochari.
Interpretaties, beleving en de praktische toepassing van religie
De religiositeit is inherent aan het menselijk instinct. In de Koran staat: «En richt je aangezicht naar de godsdienst als een aanhanger van het zuiver geloof, de natuurlijke aanleg, die Allah in de mens geschapen heeft . Er is geen verandering in de schepping van Allah. Dat is de juiste godsdienst, maar de meeste mensen weten het niet» 30/30. De aanbidding is een van de constante aspecten van de islamitische religie. De aanbidding in de islam wordt gekenmerkt door stabiliteit en flexibiliteit. Het wordt niet beïnvloed door de ontwikkelingen van het leven, noch is het onderhevig aan het factoren van verandering. De aanbidding in de islam wordt gekenmerkt door flexibiliteit en mildheid voor degenen die aan beperkingen lijden. Voor het verrichten van de aanbiddingen wordt er rekening gehouden met de gezondheids- en economische omstandigheden van een moslim en een moslima.
Wat betreft de interpretaties en praktische toepassingen van de leerstellingen van de religie, wordt dit geen religie genoemd maar religiositeit. Er moet wel een onderscheid gemaakt worden tussen de leerstellingen van de Koran en de Soennah en het menselijk begrip van de Koran en Soennah. De Koran en Soennah vertegenwoordigen de islamitische religie die niet onderhevig is aan ontwikkeling of vernieuwing. De Koran en Soennah zijn essentiële factoren voor vernieuwing en voortdurende motivatoren voor morele handelingen. Allah s.w.t. zegt: «Wie heeft er een betere godsdienst dan wie zich geheel aan Allah overgeeft en goed doet en het geloof volgt van Ibrahiem die het zuivere geloof aanhing» 4/125. Het menselijk begrip van religie is meervoudig en vernieuwend. Religiositeit is onderhevig aan invloeden van plaats, tijd en omstandigheden. Iedere persoon is religieus volgens een begrip dat wordt beïnvloed door zijn omgeving en tijd. De interpretaties van de religieuze teksten worden sterk beïnvloed door de normen en gewoonten van een samenleving waar de schriftgeleerde leeft. De menselijke interpretaties van de religieuze teksten zijn relatief en dynamisch. Het menselijk begrip is onderhevig aan mogelijke fouten. De dialectiek (een redeneervorm die gebruik maakt van tegenstellingen om naar waarheid proberen te zoeken) tussen religie en cultuur brengt patronen van religiositeit voort. Door culturele diversiteit onder de moslims, ontstaan onder hen vele vormen van religiositeit. De islamitische wetscholen zijn het beste voorbeeld van religieus pluralisme onder de moslims.
De relatie tussen machthebbers, religie en religiositeit
Door de islamitische geschiedenis heen hebben machthebbers en overheden religie gebruikt om hun greep op landen en mensen te verstevigen. Sinds de oudheden hebben de overheden gewerkt om religie ondergeschikt te maken aan hun beleid. Zij werkten om een soort religiositeit te produceren die in overeenstemming is met hun belangen. Zij hebben alle schriftgeleerden die zich niet aan hun beleid hielden in een hoek gedrongen. Ieder die het religieuze beleid van de autoriteit schond, was voorbestemd om opgesloten of uitgezet te worden en zijn boeken werden in brand gestoken. Gedurende de perioden van de geschiedenis van de islam werkten de overheden eraan om volgens hun normen de schriftgeleerden op te leiden. Zij controleerden wat er in de moskeeën aan preken en lessen werden gegeven. Iedere moslim en moslima dient zich bewust te zijn van hoe de heersende religiositeit in veel landen is ontstaan. Iedere moslim en moslima dient ook onderscheid te maken tussen de religie die door sayyidoena Mohammed v.z.m.h. is gebracht en de interpretaties van de schriftgeleerden die door hun omgeving wordt beïnvloed. Allah s.w.t. zegt: «Volgt wat van jullie Heer naar jullie is neergezonden en volgt buiten Hem geen leiders» 7/1-3. Sayyidoena Mohammed v.z.m.h. zei: «Vermijdt wat ik jullie heb verboden en verricht voor zover jullie daartoe in staat zijn wat ik jullie heb bevolen» Moslim.
