In de afwisseling van dag en nacht worden wij per dag ouder. We weten niet wat ons ons te wachten staat en welke verrassingen wij in het leven nog tegen zullen komen. De afwisseling in het leven kan ons de ene dag blij maken maar de andere dag onaangenaam verrassen. In de Koran zegt Allah s.w.t.: «Dit soort dagen laten Wij onder mensen afwisselen» 3/140. Allah s.w.t. heeft de omstandigheden van het leven als een moment van bezinning gemaakt, zodat wij er lering kunnen trekken. Niets in het leven duurt voort, noch kracht, noch zwakte, noch gezondheid, noch ziekte, noch rijkdom, noch armoede. Ons leven wordt geleid door afwisselingen: tijden van angst en verdriet, zoals een donkere nacht, en tijden van vreugde en gemoedsrust, zoals een stralende dag. Allah s.w.t. zei: «En Hij is Degene Die de nacht en de dag doet afwisselen voor wie er een lering uit wil trekken of dankbaar wil zijn» 25/62. In ons dagelijks leven ervaren we gevoelens van verdriet en van vreugde. Maar hoe gaan we met de wisselvalligheden van het leven om? Zullen we die met acceptatie omarmen of ontkenning tegemoet treden? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de schokkende gebeurtenissen die we in ons leven tegenkomen ons niet overmannen? Hoe kunnen we meer vertrouwen krijgen, ten eerste in Allah s.w.t. en ten tweede in ons vermogen om met de moeilijkheden waarmee we in het leven worden geconfronteerd om te gaan? Hoe kunnen we optimistisch blijven en toch voldoening uit het leven halen? Hoe kunnen we zorgen dat we onder het volgende vers vallen: «En Zij keerden weerom met genade en gunst van Allah. Geen kwaad overkwam hen en zij volgden Allah’s welgevallen na. Allah is vol van geweldige goedgunstigheid» 3/174. We kunnen helaas verdriet niet voorkomen, maar met Allah’s hulp kunnen we leren omgaan met emoties. Sayyidoena Mohammed richtte zich vaak tot Allah s.w.t. met de volgende du’aa: «O Allah, ik vraag U mij tevreden te laten zijn (accepteren) met wat mij overtreft na al-qadhaae» Tabarani. Acceptatie brengt rust en vrede in onszelf. Innerlijke rust is een belangrijk gevoel voor welbevinden. Innerlijke vrede is belangrijk in spannende situaties. Het menselijke hart wordt gerustgesteld door vertrouwen in Allah’s genade en door de acceptatie van wat zijn qadar hem brengt. De qadar wordt gedefinieerd als het ontstaan van gebeurtenissen in overeenstemming met de kennis van Allah, de Almachtige. De qadar heeft geen enkel verband met menselijke keuzevrijheid of dwang. Allah s.w.t. heeft het zo gewild om de mens in staat te stellen het vermogen en de wil tot zijn beschikking te hebben om keuzes te kunnen maken. Door acceptatie (tevredenheid) vindt men innerlijke rust. Door acceptatie kijkt men naar het leven met een oog van liefde en niet met een oog van kwaadheid. Wie is er gelukkiger dan iemand wiens gevoelens overvloedig van voldoening zijn?.
Imam as-shafi’i heeft de gebeurtenissen van het leven als volgt beschreven:
Laat de dagen doen waar voor ze geschikt zijn
En wees goed wanneer de qadhaae iets heeft bepaald
Wees niet wanhopig door donkere gebeurtenissen van het leven
En de gebeurtenissen van het leven duren niet voort
Wees iemand die in het gezicht van tegenspoed zal volharden
En laat je gedrag leiden door tolerantie en verbondenheid
Angst onder controle krijgen
Het geloof in Allah s.w.t. en het volgen van de leiding van al-Koran al-kariem is de manier om angst onder controle te houden en rust voor de ziel te vinden. In de Koran staat: «Hij is Degene Die de rust in de harten van de gelovigen laat neerdalen opdat hun geloof nog zal toenemen» 48/4. Ziekte, gezondheid en genezing zoeken behoren allemaal tot de qadar van Allah, de Almachtige. Wanneer iemand ziek wordt en een behandeling heeft hem niet geholpen, dan behoort deze situatie tot de qadar. Indien hij wordt genezen, dan behoort de genezing ook tot de qadar van Allah, de Almachtige. Ibn ‘Abbaas, moge Allah tevreden over hem zijn, vertelde dat «Omar ibn al-Khattaab, moge Allah tevreden over hem zijn, onderweg was naar as-Sham. De bevelhebbers ontvingen hem buiten as-Sham en vertelden hem dat hier een epidemie was uitgebroken. Nadat Omar zijn metgezellen had geraadpleegd, besloot hij om terug te gaan naar Medina en het land waar de epidemie was uitgebroken te vermijden. Toen zei ‘ubeidah ibn al-Jarrah tegen Omar: ontvlucht je de qadar van Allah! Omar antwoordde hem: we vluchten van de qadar van Allah naar de qadar van Allah» Bochari. Verschillende uitspraken van Sayyidoena Mohammed v.z.m.h. hebben ons geleerd om onze qadar te accepteren en er op een positieve wijze mee om te gaan. Sayyidoena Mohammed v.z.m.h. zei: «De grootste beloning komt van de grootste beproeving. Wanneer Allah van iemand houdt, beproeft hij hem en ieder die dit accepteert, vindt rust en degene die ontevreden wordt, voelt woede» Termithi. In deze hadieth belicht Sayyidoena Mohammed v.z.m.h. dat acceptatie rust brengt in het hart en beschermt tegen stress en onnodige bezorgdheid terwijl ontkenning de bezorgdheid van mensen vergroot. Velen van ons reageren op tegenslagen in het leven met ontkenning. Door middel van het verhaal van Moussa v.z.m.h. leert de Koran ons de achterliggende betekenis van tegenslagen. Moussa v.z.m.h. heeft de handeling van al-Khidr ontkend (toen hij in de bodem van het schip een gat maakte, waardoor het schip in de zee kan verzonken worden). Toen Moussa v.z.m.h. en de eigenaren van het schip het gevaar voelden van de daad van al-Khidr, werden zij boos en keurden ze die af zoals ieder van ons een afkeer zou hebben van elke bedreiging. De heilige Koran verbeeldt voor ons het protest van sayyidoena Moussa v.z.m.h. als volgt: «Hij (Moussa) zei: maak jij er een gat in om haar opvarenden te laten verdrinken!» 18/71. Zo is de aard van de mens: hij raakt in paniek, telkens wanneer hij wordt getroffen door een pijnlijke situatie en hij verheugt zich telkens wanneer hij wordt getroffen door blijdschap. Toen al-Khidr aan Moussa v.z.m.h. de verborgen belangen van zijn actie onthulde, stelde dit zijn hart en die van de opvarenden gerust. Dit verhaal toont het dagelijks leven van ieder mens.
Foto van E. Menashri
