De Edele Koran geniet een grote status in de harten van de moslims als het woord van de Heer der werelden. Het lezen van de Edele Koran en erover nadenken, is voor een moslim en moslima onmisbaar. Deze bevat de voeding van hun ziel, het licht van hun inzicht en de leiding van hun rede. In al-Koran al-Kariem staat: «Deze Koran leidt tot dat wat juist is en verkondigt aan al-mu’minien die de deugdelijke daden doen dat er voor hen een grote beloning is» 17/9. De Koran is een gids voor de menselijke rede en het geweten. Sayyidoena Mohammed v.z.m.h. zei: « Allah doet middels dit Boek sommige mensen stijgen en anderen dalen » Moslim. Het leven van de moslims is verbonden met dit Heilige Boek, waaraan zij hun geloof en aanbidding ontlenen, en waaruit zij hun eigen waarden en normen afleiden. De Heilige Koran is een primaire bron voor praktische regels en spirituele inspiraties.

De omschrijving van het begrip rede (‘aql) in de koran en door islam geleerden

We kunnen profiteren van de Heilige Koran. Dat is alleen mogelijk als we de vorming van onze mentaliteit en de manier van ons denken heroverwegen. De rede is de basiskern in het waarnemen, begrijpen en denken. Het is een grote zegen en een groot geschenk waarmee Allah s.w.t. de mens heeft geëerd. In de Koran staat: «En Allah heeft jullie terwijl jullie niets wisten uit de buiken van jullie moeders voortgebracht. Ook heeft Hij aan jullie gehoor, gezichtsvermogen en harten gegeven; misschien zullen jullie Hem dank betuigen» 16/78. Het woord rede (‘aql) wordt in de Edele Koran niet genoemd in de vorm van een zelfstandig naamwoord, maar eerder in de vorm van een werkwoord. Hieruit kunnen we concluderen dat de rede niet als een orgaan wordt gedefinieerd. Imam al-Gazali heeft rede als iets geestelijks of immaterieels gedefinieerd. Hij zei: het is een diepste goddelijke geest die de kern van het wezen ‘mens’ aanduidt. De Heilige Koran dringt er op aan om de rede te gebruiken om de werkelijkheden van het bestaan te ontdekken. Hij s.w.t. dringt ook aan om de rede te gebruiken bij het bestuderen van de Heilige teksten, waarin veel antwoorden staan op de levensvragen van de mens.

Het gebruiken van de rede voor het begrijpen van de Koran tussen twee uitersten

De Heilige Koran heeft bijgedragen aan mentale concepten en percepties van de moslims in het bijzonder en van de mensheid in het algemeen. Enerzijds zijn er, helaas, veel mensen die in de naam van de islam hun rede uitschakelen. Ze zijn er niet op gericht om hun talenten en mogelijkheden die Allah s.w.t. in hen heeft gemaakt, te benutten. Ze houden zich bezig met het belasteren van degenen die hun rede wel gebruiken om over het bestaan na te denken en de geest van de betekenissen van al-Koran al-Kariem te begrijpen. Anderzijds zijn er ook mensen die de rede een positie hebben gegeven, waarvoor hij niet gemaakt is. De vraag die zich dan opdringt is: Hoe kunnen we de waarnemende kracht van de mens haar juiste positie geven, zodat we een ​​beschaving kunnen ontwikkelen, die gebaseerd is op menselijke broederschap, sociale rechtvaardigheid en goddelijke waarden?. De goddelijke openbaring en de menselijke rede vullen elkaar aan. De rede kan zich niet onttrekken aan de goddelijke openbaring. De openbaring houdt de rede in evenwicht en behoedt hem tegen foutgedachten. Sayyidoena Mohammed v.z.m.h. zei: «Het Boek van Allah dat leiding en licht in zich draagt, wie het volgt, zit op het rechte pad, en wie er van afwijkt, dwaalt af» Moslim. Al-Koran al-Kariem vereist een open en inzichtelijke rede die de geest van zijn betekenissen begrijpt en de schatten van zijn maqasied (doelstellingen) aan het licht kan brengen. In de Koran staat: «Hebben zij dan niet op de aarde rondgereisd zodat zij harten kregen om ermee te begrijpen of oren om ermee te horen? Voorwaar, de ogen zijn er niet blind, maar de harten die in de borsten zijn, zijn blind» 22 /46.

De ontwikkeling en invulling van de rede onder moslimgeleerden en binnen de islam wetenschappen

De mens is gedurende zijn lange intellectuele en filosofische geschiedenis geïnteresseerd geweest in het ontwikkelen van methoden om kennis te kunnen bevorderen. De moslimrede heeft verschillende perioden meegemaakt.

• De eerste is het tijdperk van de profeet en de metgezellen,
• De tweede is het tijdperk van de Schriftgeleerden,
• De derde is het tijdperk van de ‘ilm al-kalaam,
• De vierde is het tijdperk van de moslimfilosofen
• De vijfde is het tijdperk van de Hanbalieten.

In het tijdperk van de profeet en metgezellen was de rede van een moslim op een eenvoudige manier bezig met geloofsleer en devotionele rituelen. Sufyan ibn Abdellah ath-Thaqafi zei: «O gezant van Allah, zeg me iets over de islam zodat ik daar na u niemand meer naar hoef te vragen. De profeet v.z.m.h. zei: zeg: ik geloof in Allah en blijf dan op het rechte pad» Moslim. Dankzij de metgezellen van de Profeet v.z.m.h. en de volgelingen, verspreidde de islam zich in verschillende delen van de wereld. Daardoor kwamen moslims voor nieuwe vraagstukken die in de tijd van de Profeet v.z.m.h. niet voorkwamen. Daardoor is ook een groep geleerden ontstaan die de religieuze en sociale kwesties die aan hen werden voorgelegd gingen bestuderen en onderzoeken. Ze stelden daarvoor regels en theorieën op die de rede van een moslim zouden helpen bij het nadenken over nieuwe vraagstukken. Op deze manier is usoel al-fiqh ontstaan. De verspreiding van de islam buiten het Arabisch eiland daagde de moslims uit om argumenten te ontwikkelen om de islamitische geloofsleer op een logische wijze te bestuderen. ‘ilm al-kalaam was de vrucht van een historische ontwikkeling van de intellectuele en leerstellige principes. ‘ilm al-kalaam werd enorm beïnvloed door de Griekse filosofie en mentale lezing van de islamitische teksten. Het was een reactie waardoor de moslims probeerden de islam te presenteren en hun geloofsovertuigingen te formuleren volgens de methoden en benaderingen die er toen waren. De moslimfilosofen hadden direct en indirect contact met de Griekse filosofie en vertaalden deze naar het Arabisch.  Ze probeerden de islamitische geloofsleer door middel van de Griekse filosofie uit te leggen. Soms deden ze dit letterlijk en soms zochten ze naar een verenigbare theorie waarin zowel de islamitische teksten als Griekse filosofie onder te brengen zijn. Het was, helaas, niet altijd een succes. Moge Allah s.w.t. iedereen genade schenken en ons leiden naar wat het beste voor deze wereld en het hiernamaals is.