In ons dagelijks leven worden wij met spanningen geconfronteerd die het ontwikkelen van psychische problemen kunnen beïnvloeden. Deze spanningen kunnen zowel positieve als negatieve effecten hebben. Wat betreft positieve effecten, denk ik bijvoorbeeld aan een student die tijdens zijn studie het gevoel van spanning krijgt. Het is positief in de zin dat hij dat gevoel van spanning nodig heeft om optimaal te kunnen presteren en zich te kunnen ontwikkelen. Maar met het negatieve bedoel ik buitensporige spanningen; denk bijvoorbeeld aan voortdurende problemen op het werk, binnen het gezin of in relatie met anderen. De buitensporige innerlijke onrust (spanning) leidt tot angst, stress, depressie en andere niet direct verklaarbare symptomen die negatieve effecten op het lichaam kunnen hebben. Deze symptomen zijn de belangrijkste factoren die onze fysieke gezondheid beïnvloeden. Veel ziekten zoals; hartziekten, kanker, diabetes, hoofdpijn, slapeloosheid, hoge bloeddruk worden meestal veroorzaakt door voortdurend met problemen leven. De kans dat een functie van een orgaan in het lichaam wordt verstoord als gevolg van overmatige stress is aanzienlijk groot. Dit alles heeft ook een negatieve invloed op het genezingsproces. Allah s.w.t. schiep de ziel van de mens. Hij heeft de ziel zo geschapen dat deze de activiteiten van het lichaam en gedrag beïnvloedt. De emotionaliteit van de ziel bestaat zowel uit positieve emoties, zoals: geluk, liefde en vrijgevigheid als negatieve emoties, zoals: verdriet, woede en haat. Er is een perfecte correlatie tussen het zelf (an-nafs) en de organen van het lichaam. Innerlijke rust vergroot de gezondheid van het lichaam en innerlijke onrust verzwakt het afweersysteem van het lichaam tegen psychische en somatische klachten. Woede, haat en constante stress hebben grote impact op de menselijke gezondheid. Daarom lezen we in sahih al-Bochari dat Aboe Hoerayra, moge Allah tevreden met hem zijn, vertelde dat een man aan de profeet v.z.m.h. vroeg: Geef mij advies! De profeet v.z.m.h. zei tot drie keer toe: «word niet boos». Tevreden zijn met alles wat Allah ons heeft gegeven is één van de belangrijkste therapeutische middelen tegen psychische klachten. Ibn al-qayyim zei: acceptatie is de grote deur naar Allah, de Almachtige, het Paradijs der wereld, rustgevend voor de aanbieders en een troetelkind voor liefhebbers. Degene die zijn hart vervult met voldoening in de Qadar, voor hem vervult Allah s.w.t. zijn hart met rust en vrede. De meeste psychische aandoeningen zijn het gevolg van innerlijke onrust. Woede, beste broeders en zusters, veroorzaakt vaak dodelijke ziekten. Woede veroorzaakt hoge bloeddruk, waardoor weer hart- en herseninfarcten veroorzaakt kunnen worden. Omwille van het belang van acceptatie en voldoening, heeft sayyidoena rassoeloe Allahi ons aanbevolen om de volgende doe’a (smeekbede) zowel in ochtend als in de avond te zeggen: «Wie het volgende zegt zodra de ochtend en de avond aanbreekt: “Ik ben tevreden met Allah als Rab (Heer), met de islam als religie en met Mohammed als gezant, dan zal Allah hem zeker tevredenstellen”» Aboe Daoud.
Gevolgen van familie en relationele problemen
Veel familie- en sociale problemen kunnen tot lichamelijke uitputting leiden. De symptomen kunnen de volgende zijn: vermoeidheid, hoofdpijn, teveel slapen etc. Ook kan lichamelijke uitputting een negatieve invloed hebben op het hart. Een Brits onderzoek heeft aangetoond dat mensen met uitputtingsverschijnselen vernauwingen in slagaders kunnen hebben. Wie zich snel kwaad maakt, moet alert zijn, omdat hij behoort zich tot de meest kwetsbare mensen die door hart en vaatziekten getroffen kunnen worden. Psychische druk is een onvermijdelijke realiteit, maar we kunnen wel leren hoe we daarmee om kunnen gaan. We kunnen ook een arts of een psycholoog raadplegen. Aan de andere kant vermelden de edele Koran en de Soennah an-nabaouiya grote voorbeelden over hoe om te gaan met psychische invloedsfactoren. Ik heb al eerder een aantal negatieve invloedsfactoren genoemd, zoals woede en verdriet. In de Koran staat dat tolerantie en vergeving belangrijke psychische remedies zijn. Allah s.w.t. zegt: ﴾Streef naar vergeving van jullie Heer en naar een paradijs zo breed als de hemelen en de aarde die klaargemaakt is voor de moetaqien (vroomheden); zij die bijdragen geven in voorspoed en tegenspoed en die hun woede inhouden en de mensen vergeving schenken. Allah bemint hen die goed doen ﴿3/133,134. Imam as-shafi’i moge, Allah tevreden met hem zijn, heeft er goed aan gedaan toen hij zei:
[quote]Toen ik vergaf en niemand haatte, heb ik mijzelf vijandigheid bespaard.[/quote]
Sayyidoena Rassoeloe Allahi v.z.m.h. was de meest vergevingsgezinde en een tolerante mens. In dit verband is het goed om nog eens de houding van Sayyidoena Mohammed v.z.m.h. tijdens zijn terugkeer naar Mekka te benadrukken, die in de positie van macht en trots was. Hij zei tegen degenen die hem onrecht aandeden, onheus bejegenden en zijn metgezellen mishandeld of gedood hadden: « Gaat heen, jullie zijn vrij om te gaan». Dit gedrag van onze profeet v.z.m.h. is in principe een prachtige les voor iedere moslim die sayyidoena Rassoeloe Allahi als voorbeeld wil nemen. De beloning die tegenover vergeving staat, is zeer groot: in dit leven geniet men innerlijke rust en een gezond lichaam en in het Hiernamaals het paradijs. Eén van de therapeutische behandelingen die we in de Koran lezen, is eindeloos geduld. In geval van verdriet dient men troost bij Allah s.w.t. te zoeken. Men kan bij onmacht hasbiya Allah wa ni’ma al- ouakiel zeggen. In de Koran staat het volgende vers: ﴾En zij zeiden: Allah is voor ons goed genoeg. Hij is een voortreffelijke voogd. En zij keerden weerom met genade en gunst van Allah. Geen kwaad overkwam hen en zij volgden Allah’s welgevallen na ﴿ 3/173,174.
Hoe om te gaan met psychische klachten?
Goed gedrag zoals eerlijkheid, bescheidenheid, vriendelijkheid en liefdadigheid vormen de basis voor innerlijke rust en een gezond lichaam. De gehoorzaamheid aan Allah s.w.t. zowel in zijn geboden als in zijn verboden helpt bij het versterken van het immuunsysteem. Dr. Ahmed al-Qadhi heeft een studie uitgevoerd in de Verenigde Staten naar de invloed van het horen en lezen van de Koran op het immuunsysteem. Hij heeft bewezen dat luisteren naar de Koran, ongeacht of dat men begrijpt of niet, leidt tot versterking van het menselijk immuunsysteem. Allah s.w.t. zegt: ﴾En Wij zenden van de Koran verzen neer die genezing en barmhartigheid geven aan de gelovigen﴿ 17/82.Hoe kunnen we het beste met onze innerlijke onrust omgaan?
- Als eerste de thikr van Allah s.w.t. en het lezen van de Koran. Hiermee heeft de profeet v.z.m.h. zijn dochter Fatima, moge Allah tevreden met haar zijn, geadviseerd. «Ali moge Allah tevreden met hem zijn, vertelde dat Fatima, moge Allah tevreden met haar zijn, naar de profeet v.z.m.h. ging om een bediende te vragen. De profeet v.z.m.h. zei: zal ik je iets vertellen dat beter is voor je dan een bediende. “Als je ’s avonds naar bed gaat, zeg dan soebhaan Allah drieëndertig keer, al-hamdoe Lillaahi drieëndertig keer en Allahoe akbar vierendertig keer » Bochari. Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat 50 tot 90 procent van de mensen aan psychische klachten lijden., ongeacht het feit of zij aan lichamelijke klachten lijden, zoals pijn of kortademigheid.
- Het tweede is: op een positieve manier met problemen omgaan. De Koran spreekt over waarachtig geduld. Allah s.w.t. zegt: ﴾Wees dus maar waarachtig geduldig en volhardend ﴿ 70/5. In een andere soerat zegt Allah s.w.t.: ﴾En wees geduldig en jouw geduld komt slechts met Allah’s hulp. En wees niet bedroefd over hen en wees niet benauwd voor wat zij beramen. Allah is met hen die vroom zijn en hen die goed doen ﴿ 16/126,128.
- De derde is: wees niet bedroefd, Allah s.w.t. is met u. Daarmee heeft Allah s.w.t. de moeder van Moessa v.z.m.h. en Maryam de moeder van ‘iessa v.z.m.h. bevolen. Allah s.w.t. zei tegen de moeder van Moessa v.z.m.h.: ﴾en wees niet bang en niet bedroefd. Wij brengen hem naar jou terug en Wij maken hem tot één van de gezondenen ﴿ 28/7. En Allah s.w.t. zegt over Maryam v.z.m.h. ﴾En hij riep haar van onder haar vandaan: wees niet bedroefd, jouw Heer heeft onder jou een beekje geplaatst ﴿ 19/24.
- De vierde is: professionele hulp zoeken bij een psycholoog , een geestelijk verzorger of imam. Als u aan depressie of stress lijdt, legt uw situatie dan voor aan een psycholoog. En als u familie- of sociale problemen hebt, dan kunt u het beste hulp zoeken bij een imam of een hulpverlener die daarin gespecialiseerd is. Door middel van verhalen uit de Koran en de Hadith helpt men u om de beste manier te vinden hoe u moet omgaan met uw zorgen. Helaas kunnen niet alle zorgen opgelost worden. Het is van belang te beseffen dat woede, haat en negatief denken factoren zijn die de functie van de organen van het lichaam negatief kunnen beïnvloeden. Innerlijke rust, liefde en positief denken geven het menselijk lichaam kracht, energie en vitaliteit. Allah s.w.t. zegt: ﴾En wie spreekt er beter dan wie tot Allah oproept, deugdelijk handelt en zegt: Ik behoor tot hen die zich (aan Allah) overgeven. En het goede en het kwade zijn niet gelijk; beantwoord met wat beter is, dan zal degene met wie je in vijandschap leefde een oprechte vriend worden ﴿ 41/33.
Foto van Nik Shuliahin