Written by: "محمد بن عياد"

Vandaag zal ik een belangrijk thema van de islamitische geloofsleer onder jullie aandacht brengen: geloven in al-qadar (voorbeschikking). Deze interesse is er niet om onze theoretische kennis bij te spijkeren, maar om te kijken naar de normen die een moslim moet beheersen en hoe hij zijn leven moet inrichten. Onder geloven in al-qadar verstaan we dat Allah s.w.t. de schepselen heeft voorbeschikt volgens Zijn kennis en wijsheid. Al-qadar behoort tot het geheim van Allah s.w.t. van Zijn schepping. Engelen en gezanten hebben hier geen kennis van. Alles in het leven is onderhevig aan al-qadar. Daarom is het zeer van belang om het begrip al-qadar goed te begrijpen. Ik hoop dat ik in deze preek een duidelijk beeld kan schetsen. In de edele Koran staat: «Wij hebben alles volgens Qadar geschapen» 55/49. Geloof in al-qadar vereist van ons zich niet te veel te verdiepen in onzichtbare betekenissen van al-qadar en zich slechts te richten op de gerechtigheid en op de genade van Allah, de Almachtige. Geloof in al-qadar leidt tot innerlijke rust en helpt ons om verdriet te verwerken. Wanneer we ons in moeilijke situaties onderwerpen aan Allah, de Almachtige, wordt het leven een stuk makkelijker.

In veel verzen van al-Koran al-kariem wordt het belang van het zuiveren van de ziel benadrukt en ook speciale aandacht besteed aan de moraal. Daarom staan in de Koran meer verzen die betrekking hebben tot de moraal dan verzen die betrekking hebben tot al-ahkaam. Grote delen van Koranverhalen en profetische tradities gaan over de moraal. De menselijke ziel heeft twee niveaus: een lager en een hoger niveau. De ziel op het laagste niveau “neigt naar het materialistische deel van de mens, verlangt naar bevrediging van begeerten en naar geneugten van het lichaam en trekt het hart naar het lagere niveau. Dit is de schuilplaats van het kwaad en de bron van onfatsoenlijk gedrag” al-Djordjani. De ziel op het hoogste niveau is een mens met zuivere, volmaakte geest. Beide ziele niveaus zijn constant met elkaar in strijd, want het lichaam streeft ernaar om haar verlangens te bevredigen terwijl het spirituele zelf  de begeerten van het lichaam wil beheersen. Wanneer de spirituele dimensie de leiding heeft, dan stijgt de mens op de trappen van de moraliteit. Maar wanneer de lichamelijke dimensie van de mens de overhand heeft, dan daalt de mens in de arena van de ondeugd. De Heilige Koran onderscheidt drie soorten zielen:

1. een die rust gevonden heeft,
2. een verwijtende ziel
3. en een ziel die tot het kwaad aanzet.

Wanneer we onze brede universum onderzoeken, kunnen we gefascineerd worden door zijn verscheidenheid. Deze verscheidenheid laat de schoonheid en de harmonie van het heelal zien. De verscheidenheid van het universum is het bewijs van een goddelijke, almachtige leiding. Verscheidenheid en diversiteit zijn goddelijke natuurwetten; deze vindt u terug zowel bij mensen als bij dieren en planten. In de Koran zegt Allah, de Almachtige: «En tot Zijn bewijzen behoren de schepping van de hemelen, de aarde en het verschil in jullie talen en kleuren. Daarin zijn bewijzen voor de geleerden» 30/22. En zegt ook Allah, de Almachtige: «Zie jij niet dat Allah het hemelwater doet neerdalen waarmee Wij vruchten met verschillende kleuren voortbrengen? En dat er naast witte- en rode gestreepte bergen met verschillende kleuren en ook ravezwarte zijn? En dat er ook onder de mensen, en de dieren en het vee zijn die verschillende kleuren hebben. Allah wordt slechts gevreesd door de geleerden onder Zijn dienaren» 35/27-28. Allah s.w.t. heeft mensen verschillend gemaakt zowel in hun karakters als in hun denkvermogen en uiterlijk.  Verschillen tussen mensen gezien de aard van de taal, cultuur, het milieu en de aard van de religie zijn noodzakelijk. Diversiteit is de voeding voor onze brein en een verrijkende bron voor onze inspiraties. In de Koran lezen we:

Het menselijk leven varieert tussen gezondheid en ziekte, tussen vreugde en verdriet, tussen lachen en huilen en ook tussen successen en mislukkingen. De toestand van het menselijk leven schommelt rond het middelpunt van deze tegenstrijdigheden. De menselijke levensloop verkeert niet altijd in hetzelfde tempo en de beleving van de dagen zijn ook niet altijd hetzelfde. Allah s.w.t. heeft ons in dit leven niet geschapen om eeuwig te lijden, noch om altijd gelukkig te zijn. Het eeuwig blijven in dezelfde toestand in dit leven is onmogelijk. De mens kan het goede dat in het bovennatuurlijke is vastgesteld, niet kennen. Daarom dient hij vertrouwen in Allah s.w.t. te hebben, want het vertrouwen op Allah s.w.t. is een zegening en geduld hebben in het omgaan met ellende is een verlichting. Beproevingen zuiveren de ziel van het hechten aan iemand anders dan Allah, de Almachtige, en verbindt de mens met de schepper. Sayyidoena Ibrahim v.z.m.h. zei: «en wanneer ik ziek ben, dan geneest Hij mij» 26/80. Het verhaal van Ayoub v.z.m.h. is een belangrijke troost voor zieken.

De Koran al-kariem besteedt aandacht aan het belang van de wetenschap. Vanaf het begin is er een uitzonderlijk kader gevormd: Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen religieus en seculier, noch tussen spiritueel en materieel. Maar de Koran omvat alle onderwerpen van het leven en het Hiernamaals. De islam dringt erop aan om de wetenschap die de menselijke beschaving bevordert te stimuleren en ook datgene waardoor de mens de moeilijkheden van het leven kan verlichten en uit de duisternis van onwetendheid tot het licht van kennis kan komen. Het eerste vers van de Koran dat het hart van sayyidoena Mohammed v.z.m.h. raakte, is een vers dat leren en kennis stimuleert. Allah s.w.t. zegt: «Lees voor in de naam van Jouw Heer, Die heeft geschapen. Hij heeft de mens geschapen uit een bloedklonter. Lees voor! Jouw Heer is de edelmoedigste. Die onderwezen heeft met de pen. Hij heeft de mens onderwezen wat hij niet wist» 96/1-5. Door kennis maakt de mens vorderingen in het leven en daardoor zal het gevoel van bewondering voor de Schepper alleen maar toenemen.

In ons dagelijks leven worden wij met spanningen geconfronteerd die het ontwikkelen van psychische problemen kunnen beïnvloeden. Deze spanningen kunnen zowel positieve als negatieve effecten hebben. Wat betreft positieve effecten, denk ik bijvoorbeeld aan een student die tijdens zijn studie het gevoel van spanning krijgt. Het is positief in de zin dat hij dat gevoel van spanning nodig heeft om optimaal te kunnen presteren en zich te kunnen ontwikkelen. Maar met het negatieve bedoel ik buitensporige spanningen; denk bijvoorbeeld aan voortdurende problemen op het werk, binnen het gezin of in relatie met anderen. De buitensporige innerlijke onrust (spanning) leidt tot angst, stress, depressie en andere niet direct verklaarbare symptomen die negatieve effecten op het lichaam kunnen hebben. Deze symptomen zijn de belangrijkste factoren die onze fysieke gezondheid beïnvloeden. Veel ziekten zoals; hartziekten, kanker, diabetes, hoofdpijn, slapeloosheid, hoge bloeddruk worden meestal veroorzaakt door voortdurend met problemen leven. De kans dat een functie van een orgaan in het lichaam wordt verstoord als gevolg van overmatige stress is aanzienlijk groot. Dit alles heeft ook een negatieve invloed op het genezingsproces. Allah s.w.t. schiep de ziel van de mens. Hij heeft de ziel zo geschapen dat deze de activiteiten van het lichaam en gedrag beïnvloedt.

De mens worstelt met de moeilijkheden van het leven en moet haar lasten dragen. Wanneer hij door verdriet wordt getroffen dan is hij terneergeslagen en wanneer het aan hem voorbijgaat, dan is hij vol blijdschap. De mens brengt zijn dagen tussen vreugde en verdriet door. Het leven van mensen is niet geschapen zonder zorgen en verdriet, maar het is gemengd door de zoetheid van de vreugden en de bitterheid van het verdriet. Allah s.w.t. zegt: «Wij hebben de mens toch in benardheid geschapen» 90/4. De mens bestrijdt zijn ziekte met medicaties, zijn obsessies met de dhikr (het gedenken van Allah), zijn angst door hoop op genade van Allah, zijn twijfels door vertrouwen op de Almacht van Allah en zijn verdriet door zichzelf te troosten door de hoop op goddelijke beloning en zijn sociale contacten. We dienen ons niet aan de ellende van het leven over te geven, wanneer het verdriet dreigt ons te overmannen. We moeten ervoor zorgen dat onze tragedie ons niet overmeestert; dit kunnen we door te leren hoe we hier het beste mee kunnen omgaan. Het menselijk leven is veranderlijk. De mens kan de ene dag gezond zijn en een andere dag ziek worden. Voor een andere persoon geldt precies het tegenovergestelde: op de ene dag is men ziek en op een andere dag voelt men zich beter. Het menselijk leven wordt niet altijd bepaald door rationele wetten, noch door theoretische denkbeelden.

De Hadj is een prachtig ritueel. De moslims hebben aan de oproep van hun Heer gehoorzaamd en de Soennah van hun profeet Mohammed v.z.m.h. nagevolgd, waardoor zij naar de beloning en vergeving van Allah, de Almachtige streven. De hadji ervaart de verbondenheid met de hele wereld. De hadji trekt zijn geliefde kleding uit, wikkelt zich in twee doeken, blootshoofds. In tranen van berouw knielt hij voor zijn Schepper en verlangt naar de genade van zijn Heer. Hij treedt in volledig toewijding aan Allah s.w.t. om de hadj rituelen te kunnen verrichten. Zodra de hadji de miqaat bereikt, verandert zijn uiterlijk, want de aspecten van luxe en uiterlijke verschillen worden verwijderd. De hadji trekt zijn kleding uit en wikkelt zich in een ridaa’ en een izaar. Er is één kleur voor alle hadji’s.

Allah s.w.t. zegt: «En Ayyoeb zei, toen hij tot zijn Heer riep: Mij heeft tegenspoed getroffen, maar U bent de barmhartigste van de barmhartigen. Wij verhoorden hem en Wij hieven de tegenspoed op waarin hij verkeerde. Wij gaven hem zijn familie terug en nog meer uit barmhartigheid van Ons en als vermaning voor de aanbidders» 21/83-84. Veel mensen worden getroffen door ziektes: sommigen worden vanzelf beter en anderen brengen dagen en nachten in een ziekenhuis door en worden onderworpen aan verschillende medische onderzoeken. Het hart van veel patiënten en van hun familie wordt gebonden aan de rol van artsen en aan een materialistisch wereldbeeld om de ziekte te behandelen. Veel mensen vergeten dat er een uur voor ieder is vastgesteld om dit leven te verlaten; dit moment kent geen uitstel. Een uur dat door Allah s.w.t. is bepaald. In de Koran staat: «wanneer hun tijd  komt, zullen zij het geen moment uitstellen noch vervroegen» 16/61.  In het geval van ziekte dient iedere moslim en moslima rustig te blijven, bewust van de situatie, positief en vol vertrouwen op Allah, de Almachtige. Allah s.w.t. zegt in de Hadieth Qodsi: «Ik ben zoals Mijn dienaar denkt dat ik ben. Ik ben bij hem wanneer hij Mij gedenkt» Moslim.. De medische kennis van de mens is beperkt. Er zijn situaties waarin de artsen machteloos staan; zij weten niet wat zij moeten doen of laten. In dit verband zegt Allah s.w.t. het volgende: